argo

• "argo, kanundan kaçanların dili. uydurma dil, tarihten kaçanların... argo, korkunun ördüğü duvar; uydurma dil şuursuzluğun. biri günâhları gizleyen peçe, öteki irfanı boğan kement. argo, yaralı bir vicdanın sesi; uydurma dil, hafızasını kaybeden bir neslin. argo, her ülkenin; uydurma dil, ülkesizlerin."
  
  cemil meriç
• argo,argos yunanca köklü bir sözcük,hızlı anlamına gelir
  hikayesi argo adlı gemiye ve bunu yapan argos usta ya dayanır
• aynı meslek grubundan veya topluluktan olan kişilerin kendi aralarında kullandıkları dile denir. ortada ortak olarak kullanılan dilden farklı bir terminoloji vardır.
  örn: sözlükte çoğu zaman bilgisayarcıların kullandığı argoyla entry'ler yapılmaktadır. bunun dışında zaten herkesin anladığı; fakat günlük hayatta olayan bir sözlük argosu vardır.
  ____________________________________________
  ek: argo alt kültür dilidir dersek yanlış olmaz sanırım.
• en çok sadri alışık abimizin filmlerinde ışıldayan dil; üsluplu, usturuplu. küfürden çok ayrı.
• farklı dillerle etkileşime girmeden önce türkçe'de argo sözcüğün bulunmadığına dair genel görüşün aksine, selçuklular'ın 1071'de anadolu'ya girmesinin hemen ardından kâşgarlı mahmud tarafından yazılmış olan divanü lugati't-türk (1072-1074) adlı sözlükte elliyi aşkın argo sözcük yer almaktaydı ve bu durum, aslında türkçe'de argonun türkçe sözcüklerle var olduğunu gösteriyordu.
  
  dil kökenleri açısından tarandığı vakit türkçe; çince ve moğolcayı taşıdığı gibi, çingenece yoluyla sanskritçeyi, yahudiler yoluyla ispanyolcayı taşır. bununla birlikte yunan dili, ermenice, almanca, arnavutça, bulgarca, fransızca, flamanca, ingilizce, italyanca, kürtçe, macarca, portekizce, romence, rusça, yugoslavca gibi yirmiden fazla dille de karşı karşıya geldiği söylenebilir.
  
  özellikle istanbul, bir dil metropolüdür. istanbul'da azınlıklar, kapalı yerler, argo odakları, kışlalar, hapishaneler, okullar vardır; istanbul'da suç vardır, kabadayılık, fuhuş, uyuşturucu, hırsızlık vardır. "etnik" azınlıklarla "etik" azınlıkları argoda buluşturan sayılı kentlerden birisidir istanbul; doğu dilleriyle batı dillerini buluşturan bir metropoldür. bu anlamda, ancak new york, istanbul argosu ile boy ölçüşebilir ancak o da eski dünya dilleriyle bağları açısından biraz zayıf kalabilir. istanbul'un argo haritası, sosyolojik bir saptama olduğu gibi, dillerin alt kültürlerle bağları, edebi yaratıcılık, dillerin kardeşliği, olağanüstü bir esperanto girişimi, etik azınlıkların dilsel muhalefeti açılarından da binbir türlü "okunabilen" bir dil şölenidir.
  
  özellikle şair ve yazar hulki aktunç'un türkçe'de argo üzerine çok fazla çalışması ve katkısının olduğu bir çeşit konuşma dili. hulki aktunç, türkçe'deki, hatta özel olarak da istanbul'daki argonun^* yaratıldığı, üretildiği temel grup ve alanların bir sınıflandırmasını şu şekilde önermiştir:
  
  • suç dünyası
  
  1- hırsız, dolandırıcı, yankesici argosu
  (açık kaldırım: ortalıkta duran herhangi bir şeyi çalmak. kleftecilik: planlı, programlı hırsızlık; dolandırıcılık. tatulacı: 400 yıllık olan bu argo sözcük, eskiden kervansaraylarda müşterinin tatula denen uyuşturucu ile uyutularak soyulması anlamına geliyor.)
  2- uyuşturucu argosu
  (dalga: esrar. sinif: uyuşturucuyu burna çekme. toprak: düşük nitelikli toz halinde uyuşturucu madde.)
  3- kumar argosu
  (boğuntu: kumarda kendisine karşı hile yapıldığını anlamayarak yenilmek. makas: kumarda iki kişinin birlik olarak bir başka kişiye karşı hile yapması. sirkaf: kumarda hile, kâğıt çalma.)
  4- kabadayı argosu
  (anafor: bedava para; emek harcamadan elde edilen şey, beleş. düzeltmek: özellikle yüzüne vurarak dövmek. kampanasını sökmek: birini çaresiz bir duruma düşürmek; fena halde dövmek.)
  5- dilenci argosu
  (cort: dilenci. kademi cort: ayağı sakat, topal dilenci. bello: sadece dilencilerin polise verdiği isim.)
  
  • kapalı dünyalar
  
  6- hapishane, tutukevi argosu
  (anten: müzevir. volta: yürüyüş. zula: bir şey gizlenen yer.)
  7- yatılı okul, okul, öğrenci argosu
  (ramses: çirkin. tophane güllesi: sıfır. tetas: göğüs. subiş: çocuk.)
  8- kışla, asker argosu
  (tertip: aynı devredeki asker. hemşo: hemşeri. astek: asteğmen.)
  9- denizcilik argosu
  (çaça: usta denizci. baba: penis. palamarı çözmek: kaçmak.)
  
  • azınlık dünyası
  
  10- etnik azınlıklar argosu
  11- göçmen argosu
  (zarbo: polis memuru. moruk: arkadaş. nema: yok. kaspanak: zor yoluyla alınmış şey. nokaris: bitti. kavanço: takas.)
  
  • cinsel dünya
  
  12- cinsel argo (ahtu: cinsel ilişki. fular: bir kadınla erkek travestinin sevişmesi. metallemek: cinsel ilişkide bulunmak.)
  13- eşcinsel argosu
  (koli: cinsel ilişki. kurşet: eşcinsel olduğunu gizlemek. denyo: delibozuk.)
  14- fuhuş argosu
  (otobüs: fahişe.)
  
  • alışveriş dünyası
  
  15- esnaf argosu
  (hanut: komisyon. mira: işte, bak. imşa olmak: ortak olmak.)
  16- şoför argosu
  (ördek: yolcu. asfalt biti: küçük oto. şaşı: şaşkın.)
  17- eğlence yerleri argosu
  (faça: yüz, surat. resto: yeter. mekân: kumarhane.)
  
  • spor dünyası
  
  18- spor argosu
  (ampul: topun üst direğin hemen altından, üst köşelerden girerek gol olması. çocuğu koymak: gol atmak. doksana asmak: topu direğin hemen yanından kaleye sokmak.)
  
  kaynaklar: hulki aktunç - büyük argo sözlüğü, mehmet arslan - argo kitabı
• dilin illegal yapılanması olup desteklenmesi gereken olgudur.
• film boyunca tony mendez'i ruud van nistelrooy'un canlandırdığından şüphelendiğim için konsantre olamadım.
  
  http://news.bbcimg.co.uk/…pg/_65257006_65257005.jpg
  
  http://www.thesundaytimes.co.uk/…y-1024_113769k.jpg
• dilin haftasonu kıyafetidir.
• argo en eğlenceli kestirme yoldur. herkes bilmez, herkes geçemez o yoldan. patikadır, dikenlidir, manzarası eşsizdir.
  dilin içinde dile egemen olmuş başka bir özerk bölgedir.
• kişinin zeka kıvrımlarını gösteren yegane ayrıntı olarak düşünüyorum. dilde şık bir aksesuar gibi de durabilir çok tuhaf da kaçabilir.