thyrsos

• antik yunan'da dionysos kültüne inananların taşıdığı, ucunda bir çam kozalağı veya sivri bir demir bulunan, sarmaşık ve asma dalları ile sarılı değnek. üzerinde sarmaşıkların bulunması, aslında sarmaşığın asmadan daha önce dionysos'un bitkisi olduğunu hatırlatır. thyrsos hem bir dini sembol hem de bir silahtır. dionysos ve onun takipçileri satyrler ve maenadlar ile beraber görülen thyrsos, refah, doğurganlık, hedonizme varan zevk ve eğlencenin sembolü olarak görülmüştür. euripedes'in meşhur tragedyası bakkhai'de (bakhalar) kendisinden sıkça söz edilir.
  
  ancak thyrsos yunanca kökenli bir kelime değildir. muhtemelen bir anadolu dilinden aktarma bir sözcüktür. genellikle, hiyeroglifik luvice'de "bağ" anlamına gelen "*tuwarsanza'" ile (ayrıca "*tuwarsa" luvice'de "şarap" demektir.) bağlantılı olduğu varsayılır. fakat bu etimolojinin bir takım sorunları olduğunu mark weeden ilgili makalesinde belirtmiştir. bunun yerine *tuwarisa/tuwarisanza (?) ile "silah, değnek" anlamına gelen hititçe "giš turi-" arasında luvice'den türeyen isimleştirilmiş bir çift sıfat olarak etimolojik bir bağlantı düşünülebilir. "silah veya bahçe gereci" anlamındaki "(giš) turi-" kelimesi çivi yazısı luvicede de görüldüğünden bu etimoloji daha olasıdır.