çocukluğun soğuk geceleri

• tezer özlü'nün, bu kendi metnine dair kaleme aldığı bir yazısı da bulunur:
  
  ============================================================
  
  ~'çocukluğun soğuk geceleri' üzerine söylemek istediklerim...~
  
  bu kitapta bir şoku anlatmak istedim. on bir yaşındaki, bir türk küçük burjuva ailesinin çocuğunun, 20 yaşına dek okumak için gönderildiği istanbul kentindeki çeşitli yabancı okullardan biri olan avusturya okulunda karşılaştığı batı kültür ve eğitiminin yarattığı şoku.
  
  küçük burjuva ana babalar, türkiye ulusal bağımsızlık savaşından sonraki heyecanlı kuşağın vatansever kişileridir. taşradan istanbul kentine yeni gelip, burada küçük yaşta avusturya ve özellikle alman kültürü ile katolik kilise okulunda karşılaşan bir türk kızı ne olur ? evinden kaçmak ister, çünkü bu evlerde süren durgun yaşamın, sevgisiz yaşamın, iç içe yaşamın düşündüğüne uymadığının şokunu yaşar. okuldan kaçmak ister, çünkü okul karanlık bir kilisedir. okulda öğretilen bir çok yalan, gerçek yaşamda hiçbir zaman gerekmeyecektir.
  
  1950 yıllarında türkiye'de sol literatür yasaktır. yeni yetişen kuşak, ancak varoluşçuluk felsefesini karşısında bulmaktadır.
  
  sevişmek isteyince, evlenmek zorundadır, ülkenin düzeni evliliği gerektirmektedir. ama bu insanın ahlak anlayışı artık kendi ülkesinin erkekleriyle nasıl bağdaşacaktır ? bu iki kültürlü insan, yolunu çizebilmek için neyi seçecektir ? ona, içinde yaşadığı toplumun genel düzeyinden çok daha fazlası öğretilmiş, sonra da ondan bu ülkenin kurallarına uyması istenmiştir.
  
  söylediği her şey, ülke değerlendirmeleri karşısında "delilik" de sayılabilir. kültürsüz psikiyatri doktorları şimdi bu insanı neye dayanarak yargılayacak, neye dayanarak iyi etmeye çalışacaktır. psikiyatri kliniklerinde insanlar iyi edilebilir mi ? ya da iyice hasta mı edilir ?
  
  toprağa basabilmek için güçlü olmak gerekir. elektroşok komasından yaşama dönen insan, kliniklerden kurtulmayı da bilmelidir. 1960'lardan sonra, ülkede yeni düşünceler gelişmiş, nâzım hikmet'ten sonra sol literatür de basılmıştır. toplumun ileri kesimlerinde başlayan uyanma, tüm düşünen türk insanının, düşüncelerine yön verebileceği bir düzeye erişmiştir on beş yılda. kurtuluş bireysel değil, herkesin kurtuluşuna bağlıdır. yaşam, öğretilen, anlatılan gibi ilerilerde değil, yaşanan her anda.
  
  - tezer özlü kıral
  
  ============================================================
  
  kaynak: tezer özlü'ye armağan - yapı kredi yayınları - 1997
  
  edit: imlâ