evrensel temel gelir

• son zamanlarda tartışması iyice alevlenmiş düşünce. özellikle isviçre referandum yapacağı zaman gündeme gelip popüler olmuştu ancak şu anda akademik çevrelerde konuşuluyor. bu tartışmanın en önemli nedeni ise son 3 yıldır gündemde olan endüstri 4.0. konuya ilgisi olan ve olmayan herkes üretimde yaşanan robotlaşmanın yaratacağı işsizlik hakkında bir şeyler duymuştur. buradaki asıl tartışma daha önceki endüstri devrimlerinde olduğu gibi yeni iş alanları mı oluşacak yoksa otomasyon sonucu işsiz kalan insanlar için yaratacağımız yeni bir iş alanı olmayacak mı?
  
  bir görüş, daha önceki devrimlerde olduğu gibi yeni iş alanlarının oluşacağı(yazılım yapımı vs.) ve bunun işsizliği uzun vadede etkilemeyeceği yönünde. kendimi bu görüşe yakın hissediyorum. bundan önceki sanayi devrimlerinde de aynı tartışmalar yapılmıştı ve ben şu anda bulunduğumuz pozisyondan geleceğin işlerini tahmin etmenin zor olduğunu düşünüyorum. diğer bir görüş ise bu insanların işsiz kalacağı ve farklı aktivitelere yönlendirilmeleri gerektiği. bu görüşü tartıştığım insanlar içinde sol devrim olacağını savunanlar da var. bu bahsettiğim aktiviteler iş alanı değişiminden daha farklı ve temel bir geçim kaynağı gerektiriyor. burada devreye evrensel temel gelir giriyor.
  
  evrensel temel gelirin ne olduğu zaten yukarıda açıklanmış ama kısaca, her vatandaşa devlet tarafından temel bir vatandaşlık maaşı verilmesi diyebiliriz. ilk bakışta çok sol bir uygulama gibi gözükse bile aslında öyle değil. liberal bir ekonomi politikası olarak bile görebiliriz. bunun en önemli nedeni, bu uygulamayı destekleyenlerin bu uygulama karşılığında bütün sosyal politikaların kesilmesini ve devletin eğitim ile sağlık gibi hizmetlerden bile elini çekmesini istemesi. mesela, devlet sağlık sigortası veya devlet okulu gibi uygulamaları ortadan kaldıracak ve bunları özel sektöre devredecek. bunları özel sektöre devretmekle kalmayacak, bu uygulamalar üstünden ayrı ayrı yardım yapmayı kesecek. mesela özel hastane tedavisi için aylık 1000 tl ve özel okul için aylık 1000 tl yardımı ayrı ayrı yapmak yerine hepsini temel gelir olarak verecek. bu hem artık aklı başında liberal ekonomistlerin karşı çıkmasının mümkün olmadığı refah devletinin devamlılığını sağlayacak hem de bir çok devlet kurumunu ortadan kaldırdığı için bürokrasiyi azaltacak.
  
  ben liberal ekonomi destekçisi olmama rağmen artık refah devleti gerçeği ile yüzleşilmesi gerektiğini düşünüyorum ve bürokrasi yükünün de ortadan kalkması gerektiğini düşündüğümden dolayı bu uygulamayı dördüncü sanayi devriminden bağımsız olarak destekliyorum.