kader

• binlerce belki daha da fazla irili ufaklı dala sahip çok büyük bir ağaç düşünün.. bir de onun üzerinde yol alan bir karınca hayal edin. karınca ilerledikçe yoluna çıkan engeller (yağmur, rüzgar, kuş, böcek vs) onun tercihlerini etkiler ve gideceği istikamet bu etkenlere göre şekillenir. bazı dalların önünde engeller olduğu için oraya gidemese de diğer dallara gitmek için ihtiyaç duyduğu kendi iradesidir. çevre etkenlere göre şekillenebilse de kendi seçimlerine göre bir yol belirlemiştir. karıncanın nereye ulaştığı şu an için belirsiz ama işte o büyük ağaç dünyadır ve o karınca ise insandır.
  
  ağaç, önümüze çıkan hayat şartlarını, koşulları ve engelleri temsil ederken karınca, bu koşullar içinde yolunu bulmaya çalışan, tercihler yapan ve özgür iradesini kullanan insanı sembolize ediyor. karıncanın yürüyüşü, insanın hayat serüvenini güzel bir şekilde özetliyor.
  
  dünyadaki fiziki şartları önceden belirlenmiş, doğduğumuz aileyi ve coğrafyayı da seçemiyor olabiliriz. bunlara rağmen sorumluluk alıp nihai kararlar için kendi irademizi kullanmaktayız. seçimlerimiz ve kendi karakterimiz arasında da bir paralellik vardır.
  
  ağaç benzetmesindeki gibi, insan hayatında da birtakım önceden belirlenmiş, değiştirilmesi mümkün olmayan durumlar vardır. doğduğumuz yer, aile, fiziksel özelliklerimiz, içine düştüğümüz bazı olaylar vb. bunlar insanın tercihinden bağımsız gerçekliklerdir. ancak bu gerçeklikler, hayatımızın tüm akışını belirlemez.
  
  insan, bu önceden belirlenmiş şartlar içerisinde, özgür iradesiyle tercihler yaparak hayatına yön verir. tıpkı karıncanın ağaç dallarındaki engellere rağmen, kendi seçimleriyle bir yol belirlemesi gibi, insan da hayatın engel ve zorluklarına karşın, kendi kararları ve davranışlarıyla hayatını şekillendirir.
  
  her insanın karakteri, değerleri, inançları ve tecrübeleri farklıdır. bu özellikler, insanın karşılaştığı durumlar karşısındaki tutum ve tercihlerini etkiler. dolayısıyla aynı koşullarda bulunan iki kişi bile farklı kararlar verebilir. işte bu noktada insanın özgür iradesi ve sorumluluk bilinci devreye girmektedir.
  
  ömür, sağlık vb. birçok husus önceden takdir edilmiş olsa da bunları nasıl değerlendireceğimiz, hangi tercihlerde bulunacağımız kendi elimizdedir. kişi iradesiyle hayatına olumlu ya da olumsuz bir istikamet verebilir. nihai varış noktası belirsiz olsa da, bu yolculukta kendi seçimlerimizle sorumluluk alırız.
  
  insan hayatında hem belirlenimci unsurlar hem de insanın özgür iradesi bir arada bulunmaktadır. önemli olan, verili şartlar içerisinde akıl ve sorumluluk bilinciyle doğru tercihlerde bulunabilmektir.