• yazar olarak hayal kırıklığı yaratabilir.

    bakıyorum iyi yazarlar bile yanlış çekiyor.
    yazdıklarından belli, kim bilir kaç kitap okumuş insan, yeri geliyor "sanarlar" diyor.

    sözlü olarak o şekilde kullanılmasının sakıncası yok. ama yazı dilinde doğrusunun kullanılması önemli.
    çünkü ben bile artık şaşırmaya başladım.

    bakın şimdi topu topu altı adet sözcüğü ezberleyeceksiniz:
    sanırım, sanırsın, sanır, sanırız, sanırsınız, sanırlar

    kaynak: bir yazım kılavuzu alıp bakın derim. yoksa
    buyrun: https://en.wiktionary.org/wiki/sanmak

    ünlü türk edebiyatçılarından da örneklerle kanıtlayalım.

    örnek 1: sanırsın
    terkîb-i bend - ziya paşa
    ---
    çok mukbili gördüm ki güler içi kan ağlar
    handan görünen herkesi hurrem mi sanırsın

    bil illeti kıl sonra müdâvâta tasaddî
    her merhemi her yareye merhem mi sanırsın
    ---

    örnek 2: sanır
    ağlama - ahmet hamdi tanpınar
    -----
    eğer yüzüne gözyaşı yağarsa;
    seni garip sanır her gören.
    ağlama sakın çocuk, ağlama!
    korkmayana zarar gelmez, bunu bil.
    sevgini hep söyle, sakın saklama.
    aklından korkuyu, gözünden yaşı sil.

    örnek 3: sanırız
    özdemir asaf
    biz değişiriz aşk değişti sanırız.
    yiterken de böyleyizdir,
    yitince de..

    örnek 4: sanırsınız
    her sabah, yanılmak ! - attila ilhan
    sabah olmak her gece kolay mı sanırsınız
    bulutları dağıtıp güneş olarak doğmak
    denizle gök arasında çiy yorgunu şehre
    ----

    örnek 5: sanırlar
    dönmeyenler - can yücel
    ----
    bu murat belgeli murat
    çok ingilizce bilir
    ama hel'sinkiyle güvey girer
    bu özel üniversite randevucuları
    aydın doğan solcuları
    dünyaya birşey öğreteceklerini
    sanırlar
    ekonomi ekonomi diye
    kendilerini unuttukları gibi
    bizleri de unuturlar

    *sanırım, "sanırım"ı herkes doğru kullanıyor. o yüzden örnek vermeye gerek duymadım.

    edit: bir işi yarım bırakırsan böyle olur işte. her yanda sanarımcılar türer.

    örnek 8: sanırım örneği de orhan veli'den olsun
    baharın ilk sabahları
    ----
    sanırım ki günler hep güzel gidecek;
    her sabah böyle bahar;
    ne iş güç gelir aklıma, ne yoksulluğum.
    derim ki: "sıkıntılar duradursun!"
    şairliğimle yetinir,
    avunurum.
  • (bkz: sanırsın dağlarda yol olmaz)

    derdini sikeyim diyenler var amk. olum sike sike dert bırakmadınız. hepimiz çok mutluyuz şimdi.

    adam ne yazmış okusaydın ya!
  • türkçedeki 13 eylemin düzensiz * olduğunu bilmeyen kişidir.

    geniş zaman eki -(a/ı)r'ın kullanımı şu şekildedir:

    1) ünlülerden sonra:
    ek -r'dir.
    yaşa-r
    oku-r

    2) ünsüzlerden sonra:
    a) çok heceli ünsüzlerden sonra:
    ek -ır'dır. (ı büyük harfle yazılmış gibi hayal edin. çünkü ek yazımlarında büyük harf kullanmak o ekin çeşitleri olduğunu gösterir. yani burada -ır/ir/ur/ür'den bahsediyoruz. bu çeşitlemeyi de ilkokuldan beri bize ezberletildiği için hiçbir sik anlamadığımız küçük ünlü uyumuna göre yapıyoruz. bu küçük ünlü uyumu konusunda da sizleri aydınlatacağım en yakın zamanda. ''hassktr bu muymuş?'' diyeceksiniz.neyse dağılmayalım.)

    anlat-ır
    gezin-ir
    konuş-ur
    düşün-ür

    b) tek heceli eylemlerden sonra:

    tek heceli eylemlerden sonra geniş zaman eki olarak -ar (yine büyük a, yani ek ar/er) eklenir:
    yaz-ar
    çiz-er

    ancak tek heceli eylemlerin 13 tanesinde kendini çok heceli ünlü sanma sendromu vardır. bu eylemler istisna ya da düzensiz olarak kabul edilerek -ır ile çekimlenir:
    *bilmek
    *olmak
    *ölmek
    *sanmak
    *durmak
    *vurmak
    *vermek
    *almak
    *gelmek
    *görmek
    *kalmak
    *bulmak
    *varmak

    diğer 2 eylemi hatırlayamadım, aklıma gelince editlerim.

    bağzı entriler çok morfolojik!

    ılave : bulmak ve varmak
  • (bkz: dilimizin en usta şairlerinin yanılması)
    yok bu işte bir hata var.
    ayrıca anadilini doğru kullanmak konusuna
    (bkz: derdini sikeyim diyeni sikeyim)

    edit: bazı eleştirilere toplu yanıt vereyim

    1. ben ilk tercih olarak bir yazım kılavuzuna bakılmasını önerdim.
    2. tdk'da benim dediğim şekilde yazıyor. örnekler de var. (burada tdk'nın sitesini kastettim o yüzden "da" ayrı değil cımbızcı kardeş). ama bilerek tdk linki vermedim. tdk son zamanlarda yaptığı yanlışlar yüzünden, benim için güvenilir bir kaynak değil.
    3. türkçe online kaynak alternatifi az. ben doğru bir online kaynak vermek istedim. doğrusu ingilizce wiki'deydi.
    4. şiir örnekleri de kaynak. kimi eski, kimi görece yeni, kimi oldukça yeni olmak üzere farklı dönemlere ait şiirler seçmeye çalıştım.
    5. edebi roman ve saygın köşe yazarı örnekleri de verilip kaynaklar çoğaltılabilir.
    6. hızını alamayıp, bana hakaret edenler bile olmuş. olabilir ama bunun yanısıra keşke "al bak, bu yazım kılavuzunda böyle yazmıyor." ve ya "yakup kadri ve ya orhan kemal böyle kullanmamış." gibi elle tutulur kaynaklarla gelebilseydiniz.
    7) (bkz: topu topu) bunu bile eleştiren olmuş pes.
    bak haldun taner de kullanıyor: "bir ben zaten topu topu ikimizdik erkek olarak."
    nazım hikmet de kullanıyor: "benim tarlam topu topu bir avuçluk yer."
    8. ben bunu kimseyi rencide etmek için yazmadım. türkçe yazarken diyorum (konuşurken demiyorum) bu şekilde kullanılması doğru.
    illa yanlış yapacağım diyorsan yap niye hakaret etme ihtiyacı duyuyorsun. normal bir davranış mı bu?
  • açılıñ ben türkçe göñüllüsüyüm.

    eğer sanır biçimi doğru ise türkiye türkçesindeki -n- ile bitip de geñiş zaman ekini -ır- biçiminde alan tek heceli olan tek fiil olma özelliğine sâhip olacaktır.

    çünkü:
    kanmak > kanar
    yanmak > yanar
    anmak > anar
    inmek > iner
    dönmek > döner
    konmak > konar
    sunmak > sunar
    sinmek > siner
    banmak > banar
    binmek > biner
    yenmek > yener
    dinmek > diner
    sönmek > söner
    sünmek > süner
    donmak > donar
    yunmak > yunar

    --
    azerbaycan türkçesinde -ar ile -(y)ır biçimleri farklı zamanlara tekâbül eder. geñiş olanı geñiş zamandır, diğeri şimdiki zamandır. yânî, azerbaycan türkçesinde sanırım derseñiz "zannediyorum" demiş olursuñuz, eğer sanarım derseñiz de "zannederim" demiş olursuñuz.
  • hangisi doğrudur yanlıştır bilmiyorum ama alın buna bakın diye verilen wiktionary linkinin türkçesinde* fiilin 'sanarım' diye çekilmiş olması bir ironi değil de nedir.

    ayrıca bu ünlü daralmasına uzmanlar bi açıklama getirsin artık diyip/deyip, yiyip/yeyip gibi kelimeleri yazarken hep bir stres yaşıyordum zaten bi de bu çıktı şimdi.
  • sanıyorum diyerek şimdiki zaman görünümlü geniş zaman yapabiliriz.
  • herkesin bir imla takıntısı varmış dedirten başlık.

    güzel güzel entrylerini okuduğum yazarların "herkez" "yanlız" gibi kelimeler yazdığını gördüğümde sırtımda bir bıçak hissediyorum. "neden, neden siz?" sonrasında da ölümsüzlüğün sırrını bile bulsa okumak istemediğim kişi oluveriyorlar.

    not: evet bu bana dert manyağım
hesabın var mı? giriş yap