önseme

• dramatik metinlerde kullanılan bir yöntemin adı. çember açmak denilen yöntemle karışabilir.
  diyelim senaryonuzda ya da oyununuzda bir kemalistin, marksist bir devrimci olmaya doğru gittiğini, filmin sonunda da illegal örgütlenmeye dahil olarak, mücadelenin saflarına katıldığını göstermek istiyoruz. bütün kemalistler devrimci olmaz; eğer senaryonuzda bir insanın değiştiğini gösterecekseniz, onun buna meyilli olduğunu ya da içinde bulunduğu koşulların kendisini buna yönelttiğine ilişkin alametler serpiştirmelisiniz ki, seyirci, "ya evet" desin, senaryoyu inandırıcı bulsun.
  
  yani verdiğimiz örneği devam ettirmek gerekirse, filmin başlarında bu kemalist gencin okulunda tadilat yapan inşaat işçisiyle sevecen bir diyaloga girdiğini; akp'ye oy verdiği için halka bidon kafa diyen baskıcı ve kemalist babasına karşı çıktığını göstermek hep bir önseme olarak görülebilir.
  
  shakespeare'den örnek verecek olursak, macbeth'in ilk sahnesinde cadıların henüz bir derebeyi olan macbeth'e krallık vaadetmesi, dostu banquo'ya ise krallar yetiştireceksin demesi bir önseme olarak görülebilir. ya da friends dizisinin ilk bölümünde kendi düğününden kaçan rachel, gelinlikle kafeye geldiğinde, ross huzursuzlanır, suratı değişir yani önseme yapılır; nitekim biz sonradan anlarız ki, ross rachel'a aşıktır vb.
  
  önseme her zaman bu şekilde, filmin en başında kullanılacak diye bir şart yok. örneğin american history x filmi, edward norton'un ölümüne nazi olduğu bir sahneyle başlar ve bu sahnede değişeceğine dair hiçbir alamet görmeyiz, ancak bu alametler sonra yavaş yavaş belirir.
  
  soru:
  ulus'taki bombalı saldırı öncesinde "büyükşehirlerde bombalı saldırılar bekliyoruz" diyen herr general, çember mi açmıştır, yoksa önseme mi yapmıştır?
• (bkz: foreshadowing)