perito moreno

• arjantin'deki turistik degeri olan 65 metre yuksekligindeki devasa buzul. kendisi bugun parcalanarak tamamen sulara gomuldu.
• (bkz: buzullar eridiginde hollandalilarin yiyecegi bok)
• (bkz: el calafate)
• artık yok..küresel ısınma yüzünden kaybedeceğimiz güzelliklerden biri..
  (bkz: bu daha baslangic ciftetelli de oynayacaksin)
• 1968 yilindan beri, buzuldan kopan ve hemen ondeki gole dusen gokdelen buyuklugundeki parcalari aval aval yakindan seyretmek isteyen 35 kisi, parcalarin golde yarattigi dev dalgalar tarafindan yutulmustur. bu olaylardan sonra, buzula belli bir mesafeden fazla yaklasmak yasaklanmistir. resimleri icin:
  
  http://www.patagonia-argentina.com/…ares/perito.htm
• buzul parcalanarak tamamen sulara gomulmus degildir, kapi gibi yerindedir, hatta hala genisleyen az sayidaki buzuldan biridir.
  
  ancak bu buzulun konumu itibariyle ozel bir durumu var; bir noktada kayalara dayaniyor ve arkasindaki su kutlesi ile onundeki golun baglantisini kesiyor. bu nedenle iki taraftan da buyuk bir itme kuvvetine maruz kaliyor ve bu da buzulun surekli catirdamasina, kocaman buz parcalarinin kopup sulara yuvarlanmasina neden oluyor. bu itis kakisin sonucu olarak ara ara sular buzulda bir tunel acmayi basariyor, ancak bu tunel bir sure sonra buzulun agirligi ile cokup kapanyor ve buzul ile sularin mucadelesi tekrar basliyor. buzulun parcalanarak sulara gomuldugu bilgisi belki bu tunelin acilmasiyla veya parcalanmasiyla karistirilmis olabilir.
  
  buzulun olagan catirtilari ve ufak tefek parcalarin kopmasi bile inanilmaz gorkemli, guclu bir manzara. catirtilar da oyle mutfakta biri mi var formatinda degil, kukremeyi, hatta gokgurultusunu andiran, uzun suren ciddi catirtilar, eyvah buzul cokecek simdi hissini veriyor insana ama aslinda kopan ufacik bir parca. ufacik parcalarin bile bu kadar gurultukopardigi dusunulurse, buzulda tunel acilmasi veya kapanmasi herhalde insani kendinden gecirecek bir manzaradir.
  
  buzulun tek guzelligi bu catirtilar degil tabi. insanin gordugu-gorecegi hicbir seye benzemeyen, bu dunyanin disindan bir havasi var. sikismanin etkisiyle, koyu lacivertten gece mavisine, elektrik mavisinden acik maviye kadar turlu turlu mavi tonlari goruluyor buzulda ve sanki buzul icten aydinlatilmis gibi gorunuyor bu maviler. gercekdisi, inanilmaz guzel, sakin, ama bir o kadar da guclu ve gorkemli bir manzara. biraz uzak (buenos aires'ten ucakla 3 saat) ama arjantin'e seyahatin en akilda kalan, kesinlikle tavsiye edecegim duraklarindan. perito moreno disindaki buzullari da (ki park nacional de los glacieres'de gani gani) gormeyi planliyorsaniz, onlari once gorup perito moreno'yu sona birakmanizi oneririm bir de. zira perito moreno'yu gordukten sonra insan digerlerinden etkilenemiyor.
  
  ayrica (bkz: san rafael)
• bugunlerde yine buyukce bir parcasinin kopmasi bekleniyormus. bu muazzam doga olayini gormek isteyen turistler bolgeye akin etmis haliyle.
• tekneyle yanına yanaşıldığında, esen rüzgarın insanın iliklerini dondurduğu, karaya çıkıldığında ise gayet rahat kıyafetlerle çiçeklerin arasından seyredilebilen benzersiz doğa harikası. özellikle akşam güneşi ile beraber beyaz ve mavinin tüm tonlarını bünyesinde barındırır. el calafate'den 1 saatlik otobüs yolcuğuyla ulaşılmaktadır.
• birkaç yılda bir parçaları kopsa da, bu kez her zamankinin aksine kış aylarında parçalanmaya başladığı için endişelere neden olan buzul. fakat bazı bilim insanlarının 1917 ve 1951'de de aynı durumun yaşandığını söylemesi rahatlatıcı bir durum tabii.
• arjantin'in santa cruz eyaletinde bulunan güzel bir şehir, sık sık perito moreno buzulu ile karıştırılır.