bab-ı ali baskını

• 23 ocak 1913 tarihinde ittihat ve terakki cemiyeti tarafından düzenlenen hükümet darbesine verilen isim.
• harbiye nazırı nazım paşanın öldürülmesi, sadrazam kamil paşanın görevinden ayrılmasıyla ve mahmud şevket paşanın sadrazam yapılmasıyla sonuçlanan, ittihat ve terakkinin siyasal yapıda söz sahibi tek örgüt olarak kalmasını sağlayan baskın.
• (bkz: askeri bürokratik vesayet rejimi)^*
• (bkz: bab i ali başkanı)
• ittihat ve terakki’nin, muhalifleri halaskar zabitan, türk-ingiliz teali cemiyeti ve hürriyet ve itilaf partisi’nin oluşturduğu cephenin kurduğu baskı ile iktidardan uzakta kaldıkları yaklaşık sekiz aylık süre sonrasında gerçekleştirdiği ve kendilerinin hukuki varlığına son verecekleri 1918 yılana kadar iktidarda tutan, tarihe bu adla geçen eylemi.
  *
  ittihat ve terakki iktidarının bu yeni döneminde şiddeti, iktidarının ve siyasi sorunları çözmenin etkin bir aracı haline getirmiştir. başlangıçta (1908) kendi eliyle yürürlüğe koyduğu mithat paşa’nın kanun-i esasi’sini bütünüyle rafa kaldırmışlar; en küçük bahanesini bulduğunda muhalif sesleri idamlarla, sürgünlerle, şiddetle susturmuşlar, partileri kapatmışlar; kendilerini destekleyip ancak şiddete ve yönetim biçimlerine karşı çıkanları bile çevrelerinden uzaklaştırmışlardır.
• güzel bir tablosu için; http://2.bp.blogspot.com/…aşa bab-ı ali baskını.jpg
• askeri vesayet denen heyulanın kökenlerini bulmanın peşine düşenler pek severler bu darbeyi. öyle ya, kabine toplantısı basılmış, aslanlar gibi parlamenter hükumet devrilmiştir. oysa bu darbeyle devrilen hükumet önceki yaz gerçekleşen bir darbeyle göreve gelmiştir. yani ittihatçıların darbesi, anti-ittihatçıların darbesine karşı bir darbedir. e n'oldu, boşa mı gitti şimdi onca "ittihatçı zihniyet", " askeri vesayet", "ülkeyi itc'den beri yöneten askeri-bürokratik elit" lakırdısı!
  
  not: ebedi olur benden önce pek güzel yazmış. benimki de ham bir özet oluversin.
• bugun 27 mayis. bakiyorsun gazetelere, aydinlara vs. uc adet gorus var:
  
  1. 27 mayis iyi bir darbedir (bunlarin nesli tukeniyor sukur ki)
  2. 27 mayis darbesi pek iyi olmamistir (bunlar araform)
  3. 27 mayis butun darbelerin babasidir.
  
  3. gorus sahipleri, konjonkture gore tarihi en iyi okuyanlar, en hakkaniyetle degerlendirenler oluyor. halbuki gel bak bab-i ali baskini'na, orada cok ezber bozacak unsurlar var.
  
  tabu yikarken tabu yaratan bir irkin ahfadi oldugumuzdan, 21.yy'da nefis bir paradigma insa ettik: butun askeri darbeler chp'ci zihniyetce yapilmistir. darbelerin agababasi inonu'dur. chp kemalist bir partidir. kemalistler o yuzden darbecidir. ha, gunceldeki soylemler uyarinca bu degerlendirmeler kismen dogru olabilir, lakin guncele bakip da tarih okuyanlar, kendilerini pur-i pak eyliyorlar. muhtesem yuzyil yani.
  
  bab-i ali baskini, kemal'in ve kemalizmin illa darbecilik olmadigini, bu ulkede her fikriyatin bir sekilde darbeyle hasir nesir oldugunu, vesayet rejiminin salt cumhuriyetin bir sikintisi olmadigini gosterir.
  
  peki bu baglanti tek sebepleme midir, mutlak kudrette midir? tabii ki hayir. 20.yy'in soguk savas dinamiklerini gozardi edeni cız, ulkenin siyasal ortamina bakmayani bız yaparlar.
  
  lakin 1980'de ugradigimiz lobotomiden sonra millet darbeleri de yalan yanlis idrak etmeye basladi, onun dogrusunu bir anlatmak icap ediyor arada.
• kimilerine göre baskın, bana göre darbedir!
  
  http://www.marksist.org/…k-bilinen-hukumet-darbesi-
• ntv tarih bu saysında bu konuyu inceleyecekmiş. ilgilenenlere duyurulur.