karaoke

• 70'li yılların başında japonya'nın kobe şehrinde mukim daisuke inoue tarafından icat edilmiştir. (bkz: daisuke inoue)
  
  öyküsü kısaca şöyledir. ilgili zaman diliminde canlı müzik yapılan pek çok bar mevcuttur. inoue de baterist olarak, barlarda çıkan gruplara eşlik etmektedir. zaman içerisinde bazı parçalarda seyircilerin de sahneye çıkıp, grupla birlikte şarkı söylemesi adeti gelişmiştir.
  
  1971 yılında o zaman 31 yaşındaki inoue'nin fikri gelir: bar misafirleri canlı müzik olmasa da, banttan çalan enstrümanlar eşliğinde de sahneye çıkıp söylerler miydi acaba?
  
  inoue bir teyp çalar, bir gitar amplifikatörü, bir mikrofon alır ve birleştirir. hepsini bir kutu içerisine yerleştirir ve demir para atılarak çalışacak şekilde olmak üzere, dünyanın ilk karaoke cihazını üretmiş olur. karaoke: çevirisinin "boş orkestra" gibin bir şey olduğu rivayet edilmekte böylece dünyaya gelmiştir artık.
  
  insanlar bu fikirden çok hoşlanır ve kısa süre içerisinde yeni cihazların üretimine başlar. yüzlerce parça kayıt eder yerel müzik gruplarıyla. orta oktavlarda, herkes rahatça birlikte söyleyebilsin diye. cihazları kobe’deki barlara kiralık olarak vermektedir, yanına da kasetleri ve şarkı sözlerinin olduğu kitapçıkları da koymaktadır.
  
  70lerin ortalarına gelindiğinde inoue kobe dışında osaka ve tokyo’da da iş yapmaktadır. kısa süre sonra tüm japonlya’yı fethetmiştir. artık üzerinde plastikten bir goril bulunan bir minibüsle japonya’yı turlayıp servis, bakım, yedek parça ve yeni parçaların bulunduğu kasetler konusunda hizmeti vermektedir.
  
  lakin inoue fahiş bir hata yapmıştır: patent başvurusu bulunmamaktadır. sevgili inoue yeni bir şey icat ettiğinin farkında değildir zira. esasen zaten mevcut olan bazı teknolojileri birleştirmiştir kendince… ayrıca böyle başvuruların maliyeti e oldukça yüksektir.
  
  2007 yılında bir röportajda “neden bu kadar para vereyim ki diye düşündüm” diye ifade etmiştir. bu tevazu cezasız kalmaz her zamanki gibi: 70li yılların sonunda pek çok rakip firma türemiş ve kendi cihazlarını üretmeye başlamıştır. inoue’nin gelirleri azalmaya başlar. 80li yıllara gelindiğinde analog çağın bitimiyle yalnızca kasetle çalışan cihazlar barlardan çekilmeye başlar.
  
  inoue kendi ifadesine göre parasal sorunu olmasa da hedefsizliğe ve boşluk hissine bağlı olarak sinir krizi geçirir 93 yılında.
  
  iyileşince inoue’nin yeni bir fikri gelir: gece böceklere karşı zehirli gaz salan küçük bir kutu. karaoke makinelerinin içindeki kablolara zarar veren böceklere karşı… büyük bir ironi vardır, zira kendi icadını bir anlamda elinden alan firmalara satmaktadır bu kutuları…
  
  bu dönemde kendi ifadesiyle karaoke makinelerinin asıl mucidi olduğu gerçeğini kafasından silmiştir. zaten kendisini de kimse hatırlamamaktadır. ta ki 1996 yılında singapur’da bir tv programında kendisinden bahsedilmesi ve sonrasında 1999 yılında “time” dergisinin asya versiyonunda, 20.yüzyılın en etkin asyalıları listesinde mao ve gandhi’nin yanında kendi ismini görene dek… derginin ifadesine göre sessizlere ses vermiş ve asyanın gecelerini değiştirmiştir.
  
  gerçekten de inoue icadıyla kültürel bir devrim gerçekleştirmiştir. özellikle japonya’da günümüzde her köşede karaoke barları mevcuttur. geleneksel olarak japonlar küçük ve ayrılmış odacıklarda yakınlarıyla birlikte karaoke söyler, ancak artık her türlü karaoke bar dizaynı mevcuttur. rivayete göre uzay gemisi dizaynı, taksi içinde karaoke, karaokeli spa gibi tuhaflıklar vardır.
  
  işin ilginç yanı, cihazın fikir babası inoue ilk olarak 59.ncu yaş gününde karaoke ile şarkı söylemiştir…
  
  inoue 2004 yılında ig nobel ödülünü (çakma nobel) insanların birbirini tolere etmesi için tamamen yeni bir yol yarattığı gerekçesiyle “barış” dalında alır. ödül töreninde “topluluk karşısında sıkıntı yaşayan, bir düğünde konuşma yaparken sorun yaşayan bir japona karaoke mikrofonu verin, susmak bilmeyecektir. bir zamanlar insanlara şarkı söylemeyi öğretmek gibi bir hayalim vardı. o zamanlar elimdeki şeyin büyüklüğünü henüz bilmiyordum. bugün artık farkındayım ve tüm dünyaya mükemmel bir armoni içerisinde birlikte şarkı söylemelerini öğretmek istiyorum” demiştir kendisi..