emek değer kuramı

• sadece emek harcanan surenin belirleyiciliginin marx'in mudehalesiyle asildigi kuram.
  
  adam smith ve ricardo'nun emek deger teorilerinde bir metanin uretiminde ne kadar emek harcanirsa o meta o kadar degerlidir seklinde bir varsayim mevcuttur. marx buna hasindan bir ayar vererek soyle sorar: bir isci bir isi ortalama olarak 3 gunde bitiriyorsa ve tembel ve angut bir digeri ayni isi 6 gunde bitiriyorsa angut olanin urettigi meta daha mi degerli olacak?
  
  bu kritik bir sorudur, cevabi da cok kolay degildir. marx bu durumu asmak icin socially necessary labor time kavramini one surmustur. ustadin ne kast ettigi kapital 1 yutulsa da cok bariz degildir. ancak, socially necessarry labor time toplumsal olarak belirlenir ve hakim uretim iliskilerine tabidir. yani hakim urtetim iliskilerini degistirmeyi planlayan her toplumsal hareket socially necessarry labor time ne demek cevaplamak zorundadir. isin ozune inersek: proleter devrim gerceklestiginde kollektif olarak guzellik kremi uretecekmiyiz, oje yapmaya gerek varmi sorularinin cevaplanmasi da gerekecek. (orneklere bak!! feministler hakli olarak kafami ucaracak benim) piyasa bu sorularin sorulmasi probleminin ustunden atlar kendi dinamikleri sayesinde ama socially necessarry labor time nedir bu cevaplanmak zorundadir her uretim biciminde. emek deger probleminin anahtar noktasi da bu sorudur aslinda