ming hanedanı

• «son moğol imparatoru sun ti, zalimliği, şehvet düşkünlüğü ve beceriksizliğiyle ünlüydü. kırsal bölgeleri kırıp geçiren kıtlıkla mücadele edecek yerde, yatak odasından çıkmaz olmuş; odalıklarına, "gökteki şeytanın dansı" gibi türlü şehevi gösteriler yaptırarak keyif çatıyordu. yaşadığı sefih hayata parasal kaynak sağlamak uğruna vergiler ağırlaştırılmıştı; bu nedenle, yangste ve huai nehirlerinin kıyılarındaki ovalık bölgelerde, çinlilerin moğol idaresine karşı isyan etmelerine ve bu isyanların giderek ivme kazanmasına pek şaşmamak gerekir.
  
  1350'lerde, chu yuan-chang adlı bir köylü bu isyanlardan birine elebaşılık etmiş, tüm rakiplerini birer birer devirmişti. ordusunun bir kısım birlikleri, 'ıstırap içindeki insanları, onları yakacak olan ateş ve boğacak olan sudan,' yani müstebit moğol idaresinden kurtarmak üzere kuzeye gönderilmişti. pekin'e doğru ilerleyen köylü ordusu, yol üstünde karşılaştığı zaten pek zayıf olan direnişi kırmakta zorlanmadı. halk, korkak ve şehvet düşkünü imparator sun ti için çarpışmaya hevesli değildi ve imparatorun etrafında bulunanlar da çin'deki moğol egemenliğinin artık son demlerini yaşamakta olduğunun farkındaydı. asilerden oluşan ordu, günden güne büyüyerek 1368'de karşı konulmaz bir güç halini aldı ve pekin'i ele geçirip moğolları kuzey çin'den sürdü. sun ti sıvışarak sürgüne gitti.
  
  imparatorluk başkentinin düştüğü yıl, basit bir köylü olan chu yuan-chang, yeni yeni filizlenen gücünden istifadeyle adını değiştirip, kendini ming hanedanının kurucusu, imparator tai tsu olarak ilan etti. otuz yıl süreyle ülkeyi tam bir mutlakıyetle yönetmesine rağmen huzursuzluk eksik olmadı, fakat sonunda karışıklıklara son verip asayişi sağladı ve yenilikçi tarım politikaları geliştirerek bu ıslahat hareketlerine karşı çıkanların kafalarını uçurttu. her ne kadar bu zorba imparatorun gereksinimlerini karşılayacak bazı değişikliklere uğradıysa da, moğolların kaldırdığı çin hukuk ve siyaset sistemi yeniden yürürlüğe girdi; imparatorluk ailesinin bireyleri, ülkenin en zengin ve en stratejik kentlerinin başına getirildi; bunlar gittikleri yerlerde saraylar yaptırdılar, ordular kurdular ve gel zaman git zaman, hep olduğu gibi, şahsi hırsların peşine düştüler.»
  
  (bkz: justin marozzi)
  (bkz: timurlenk)
  
  meraklısına not:
  timur, kendisiyle başa çıkabilecek herkesi kırmış, kılıçtan geçirmişti. en doğuda sadece ming hanedanlığı kalmıştı. timur, çin’e sefer düzenleyip bu hanedanlıkla savaşmak istediyse de ömrü yetmedi. sefer sırasında öldü.