öğrenildiğinde ufku iki katına çıkaran şeyler

• zeus'un babası satürn onun da babası uranüs, gözlemden önce bir formülle bulunan ilk gezegen.
  hermes, afrodit, ares, zeus, kronos… diye yazılınca bir şey canlanmasa da güneşe göre gezegenlerin yunan mitolojisindeki adlarının sıralaması böyle.
  biz roma mitolojisindeki adlarını kullanıyoruz, güneş sisteminde sadece uranüs adını yunan mitolojisinden alır.
  1772 yılında wittenberg üniversitesi'nden johann daniel titius gezegenlerin güneş'e olan ortalama uzaklıkları arasında bir ilişki olduğunu keşfetti.
  1778 yılında johann elert bode tarafından matematiksel bir dille ifade edilen bu ilişki günümüzde titius-bode yasası olarak biliniyor.
  basit anlatımla dünya - güneş arası
  1 astronomik birim (ab) olarak alındığında, gezegenlerin güneşe olan uzaklıkları astronomik birim cinsinden
  a: 0,4+0,3*2 exp(n) formülü ile bulunabilir. ( n, eksi sonsuzdan başlayıp, 0,1,2 diye gider).
  
  titius-bode yasasına göre;
  imerkür 0,4 ab
  venüs 0,7 ab
  mars 1,6 ab
  jüpiter 5,2 ab
  satürn 10 ab
  güneşe ortalama uzaklıkları gerçekle örtüşür.
  bu yasa ortaya atıldığında uranüs ve neptün henüz keşfedilmemişti.
  formül, 19,6 ab uzaklıkta bir gezegen olmalı diyordu, ayrıca 2,8 ab uzaklıktaki mars(ares) ile jüpiter(zeus)arasında bir gezegenin daha var olması gerektiğini söylüyordu.
  1781 yılında güneşe 19.2 ab uzaklıkta uranüs, william herschel tarafından keşfedilince yasa kabul görmeye başladı.
  son gezegenlere sırasıyla jüpiter(zeus) ve babası satürn(kronos) denilince, yeni gezegen de jüpiter(zeus)'un dedesi uranüs'ün adını alır (diğerleri gibi roma tanrılarının adı devam etseydi caelus olmalıydı).
  giuseppe piazzi'nin 1801'de mars - jüpiter arasında güneş'e olan ortalama uzaklığı yaklaşık 2,77 ab olan ceres(demeter)'i keşfetmesiyle formül iyice popüler oldu. ancak ceres (demeter) bir gezegen denemeyecek kadar küçüktü.
  daha sonra keşfedilen yeni gök cisimleriyle mars-jüpiter arasında bir asteroid kuşağı olduğu anlaşıldı.
  bu kuşakta yer alan asteroid ve cüce gezegenler, yörüngedeki eski bir gezegenin parçalanmasıyla bu kuşağın oluştuğu izlenimini verir ki eğer böyle bir parçalanma olduysa nibiru, marduk gibi eski dünya mitolojilerine kaynak olmuş da olabilir.
  yasaya göre güneşe 38,8 ab uzaklıkta olması beklenen yeni gezegen 1846'da 30,1 ab uzaklıkta keşfedildi, yeni gezegene denizler ve fırtına tanrısı neptün (poseidon) adı verildi.
  1930'da bulunan ve 2006'ya kadar gezegen statüsünde kalan plüton (hades) , artık bulunduğu kuiper kuşağı içerisinde bir cüce gezegen olarak kabul ediliyor. plüton'un konumu da neptün gibi titius-bode yasasına uymasa da, gezegen vasfında olmadığından yasanın öngörüsünü etkilemiyor.
  her ne kadar neptün yörünge olarak
  titius-bode yasasıyla ters düşse de;
  - formülün birçok gezegenin konumunu net olarak ifade etmesi,
  - mars-jüpiter arasında bir gezegen olasılığını akla getirmesi,
  - neptün ötesi cüce gezegenler ve asteroidlerden oluşan kuiper kuşağı'nın da bir gezegen bağlantısını akla getirmesi,
  - güneşe uzaklığa göre her 4 gezegenden sonra bir cüce gezegen-asteroid kuşağı ile karşılaşılması bu yasanın bilmediğimiz birçok konuda ufuk açıcı olabileceğini düşündürür.
  
  belki de asteroid-cüce gezegenler'den bağımsız, benzer büyüklükteki gezegenlerden oluşan bir yıldız sistemi için denge noktası formülüdür, neden olmasın…